یك كارشناس مسائل اجتماعی:
شایع ترین نوع خشونت در هرمزگان خشونت كلامی است
فاما كیش: خشونت خیابانی پدیده ای است كه كم وبیش در همه جوامع، همچون جوامع درحال توسعه و حتی توسعه یافته مشاهده می گردد و بسته به شرایط فرهنگی و اجتماعی حاكم بر جوامع، شاهد شدت و ضعف وقوع رفتارهای خشونت آمیز در شهرهای مختلف هستیم.
در این نوشتار می خواهیم پدیده خشونت خیابانی را در شهر بندرعباس موردبررسی قرار دهیم و به این بهانه گفت وگوی مفصلی با دكتر منصور اخلاقی، مدیركل فرهنگی و اجتماعی استانداری هرمزگان و دانش آموخته رشته جامعه شناسی داشتیم و به بررسی ابعاد مبحث پرداختیم.
دكتر منصور اخلاقی پور در گفت وگو با ایسنا، در مورد میزان در ارتباط با میزان شیوع خشونت های خیابانی در شهر بندرعباس اظهار داشت: در دسته بندی انواع خشونت ها، خشونت را به دو قسم تقسیم می كنند: خشونت جسمی و خشونت روانی. خشونت فیزیكی یا جسمی شامل ضرب وجرح یا زورگیری است. بین پرخاشگری و خشونت روانی ارتباط وجود دارد خواه این خشونت خانگی یا خیابانی یا حتی اداری باشد. خشونت روانی احتمال خشونت جسمی و فیزیكی را بالا می برد.
مدیركل فرهنگی و اجتماعی استانداری هرمزگان با اشاره به آمار در این رابطه اضافه كرد: استان هرمزگان و خاصه شهر بندرعباس نسبت به كلان شهرهای دیگر مانند تهران وضعیت بهتری در زمینه درگیری ها و خشونت های فیزیكی خیابانی دارد و آنچه بیشتر در استان هرمزگان مطرح است، خشونت كلامی است.
اخلاقی پور با اشاره به اینكه آخرین پژوهش ها كه مربوط به سال 96 است به آمار 5 درصدی زورگیری و آمار 13.6 درصدی درگیری ها و نزاع خیابانی اشاره دارد، اضافه كرد: اما امكان دارد این ذهنیت در میان مردم عادی وجود داشته باشد كه شواهد و قرائن چیزی جز این می گوید. یك تحلیل اجتماعی در پشت این ذهنیت نهفته است. وقتی آمارها را بررسی می نماییم، درمی یابیم كه اوضاع بغرنج نیست اما عینیت ناامنی در بندرعباس به چند دلیل بیشتر است.
وی افزود: تركیب جمعیتی و فرهنگی ناهمگون شهر یكی از دلایلی است، كه احساس ناامنی را تسری می دهد. افرادی كه از جایی به جای دیگر می روند نسبت به افرادی كه در آن فرهنگ زندگی كرده و به سازگاری رسیده اند، معمولاً برداشت های عینی و مشاهداتشان را با سرعت بیشتری تسری می دهند.
این كارشناس مسائل اجتماعی اظهار نمود: مضاف براین، افرادی كه از شهرهای دیگر به دلایل شغلی و غیره به بندرعباس آمده اند، برای تولید حس همزادپنداری در خویشاوندان خود و مهم جلوه دادن مبادرت به مهاجرتشان، امكان دارد در ارتباط با وضعیت و كیفیت زندگی در شهر جدید همچون آب وهوا یا سطح امنیت اغراق كنند.
وی تصریح كرد: بسیار شنیده ایم كه شهروندان در ارتباط با گرمای هوا از واژه وحشتناك استفاده می نمایند اما همین شهروند اگر به شهری در كشور دیگر كه همین آب وهوا را دارد، سفر كند. به علت زیبایی و جذابیت های شهری امكان دارد بگوید هوا گرم است اما بسیار زیباست.
اخلاقی پور بیان كرد: معمولاً در قضاوت های اجتماعی مان تحت تأثیر یك دسته كلیشه های ذهنی هستیم كه نوع نگرش ما را تعیین می كنند. یك شهروند وقتی در بندرعباس است نسبت به آب وهوا، بعنوان عاملی كه زندگی اش را مختل كرده است، یك برداشت دارد و در كیش یا قشم، برداشت و قضاوت دیگری دارد.
مدیركل فرهنگی و اجتماعی استانداری هرمزگان افزود: بحث مستتر در طرح مسئله خشونت خیابانی، مبحث ناامنی ذهنی یا همان احساس ناامنی است كه می توان گفت اگر احساس ناامنی را در شهر بندرعباس بسنجیم امكان دارد نسبت به سایر شهرها وضعیت نامطلوب تری داشته باشد.
وی افزود: البته ما هم اكنون آماری در تائید یا رد این مدعا نداریم. اما برداشت و برآورد شخصی من این است كه احساس ناامنی ذهنی در بندرعباس نسبت به شهرهایی كه ناامنی عینی بیشتری دارند، بیشتراست و در این بخش باید كار فرهنگی اجتماعی صورت گیرد.
اخلاقی پور بیان كرد: طبق پژوهش هایی كه در ارتباط با نظر مردم هرمزگان در مورد وجوه مخاطرات اجتماعی انجام شده، می توان این نتیجه را دریافت كرد كه احساس ناامنی ذهنی درصد بالاتری نسبت به ناامنی عینی كه به وقوع می پیوندد به خود مختص كرده است. طبق بررسی های سال گذشته، 58 درصد مردم، ترافیك و تصادفات جاده ای و شیوه رانندگی را همچون عوامل مخاطره آمیز برشمرده و 48 درصد مردم، سرقت، جیب بری و زورگیری را از عوامل مخاطره آمیز دانسته اند.
وی با اشاره به اینكه بندرعباس یك شهر ساحلی بندری با تركیب اجتماعی و جمعیتی ناهمگون است، اضافه كرد: یك دلیل پشت پرده ماجرای احساس ناامنی، ضعف احساس تعلق اجتماعی در شهرهایی مانند شهر بندرعباس است كه البته این خصوصیت در همه استان هرمزگان قابل تسری نیست.
این كارشناس مسائل اجتماعی با اشاره به اینكه مسئله دوم بحث اقلیم است، تصریح كرد: اگر بررسی اجمالی داشته باشیم متوجه خواهیم شد كه مردم در نیمه دوم سال مهربان تر هستند و بیشتر لبخند بر لب دارند. در جواب به این سؤال كه آیا می گردد تأثیر عامل اقلیم را كاهش داد، باید گفت، پاسخ مثبت است. با مهندسی اجتماعی و یك مجموعه آموزش های مهارتی و اجتماعی می توان تأثیر این عامل را كاهش داد.
نشاط اجتماعی با دیدن هم نوعان
اخلاقی پور افزود: دیدن هم نوعان تولید نشاط اجتماعی می كند. هرچه مناسبات مردم بیشتر شود و مردم بیشتر كنار هم باشند، تأثیرات اجتماعی مثبتی به همراه خواهد داشت. به صورت مثال مردم از بازار گردی لذت می برند. حضور مردم در بازار تأثیر اجتماعی مثبت دارد، هر چند تأثیر اقتصادی اندكی داشته باشد و صرفاً بازار گردی اتفاق بیفتد، بنابراین در مدیریت شهری بایستی اقداماتی در جهت افزایش مناسبات و مراودات مردم انجام گیرد.
وی با اشاره به اینكه احساس ناامنی ذهنی تأثیر بسزایی بعنوان یك مؤلفه بازدارنده برای جذب توریست به شهر نداشته است، اضافه كرد: باید در نظر داشته باشیم كه میزان سرمایه اجتماعی عام ما كم است. امكاناتی مثل فضای مجازی ظرفیتی بوجود آورده كه امكان تسری خبرهای ناصحیح را بیشتر می كند.
سطح خدمات شهری و نا امنی
مدیركل فرهنگی و اجتماعی استانداری هرمزگان با اشاره به اینكه زیرساخت ها و خدمات شهری همچون نور مناسب معابر در شب، وسایل حمل ونقل عمومی همچون تاكسی و اتوبوس خط واحد و... تأثیر بسزایی در افزایش امنیت معابر و بویژه تأمین امنیت عبور و مرور زنان در شب دارد، در ارتباط با مطلوبیت این زیرساخت ها اظهار داشت: سیستم حمل ونقل شهری ما دچار مشكل است و نمی توانیم ادعا نماییم كه در مقایسه باكلان شهرهای دیگر مثل شیراز و كرمان و... اوضاع بهتری داریم. اساساً عقب افتادگی هایی داریم كه بخشی از آن به مورفولوژی شهری و بخشی به مدیریتی شهر مربوط می گردد.
وی بیان كرد: مورفولوژی شهری بندرعباس به صورت طولی است. این خود یك عامل بازدارنده است كه شبكه حمل ونقلی كه در شیراز یا استان كرمان قابل طراحی است، در شهر طولی بندرعباس امكان پذیر نیست یا كمتر امكان پذیر است اما این نافی این نیست كه مدیریت شهری، بایستی چاره ای برای این مسئله داشته باشد.
اخلاقی پور خاطرنشان كرد: مورد بعدی بحث ناوگان شهری است، ناوگان شهری در شهر بندرعباس، یقیناً پیشرفت های خوبی داشته است اما یك دسته عوامل اقلیمی سبب می گردد وسایل نقلیه شهری و ناوگان حمل ونقل عمومی در شهر بندرعباس سریع تر از سایر شهرها دچار فرسودگی شوند و از طول عمر و پایداری كمتری برخوردار باشند.
وی افزود: تعدادی از خطوط شهری، مانند خط ساحلی، به طوركلی از وسایل نقلیه تهی است. در روزهای نوروز هم یكی از مطالبات میهمانان نوروزی همین امر بود. فرهنگ دربست سوارشدن یكی از عواملی است كه هزینه های سنگینی را بر سبد مصرفی خانوار وارد می نماید و مراودات مردم را دچار اشكال می كند كه در این رابطه بایستی تأملی صورت گیرد.
نور، اولویت اول در تأمین امنیت
اخلاقی پور با اشاره به اینكه نور اولویت اول در بحث تأمین احساس امنیت است در رابطه بااهمیت نورپردازی معابر اظهار داشت: امكان دارد در فقدان نور هم اتفاق عینی برای فرد پیش نیاید اما همین تاریك بودن هوا سبب تشدید احساس ناامنی می گردد و با عنایت به اینكه مورفولوژی شهر بندرعباس طوری شكل گرفته كه بخش عمده ای از شهر از هندسه خاصی پیروی نمی كند و شامل بافت فرسوده و قدیمی است، اهمیت توجه به مقوله تأمین روشنایی دوچندان می گردد.
مهاجرپذیر بودن و وقوع جرائم خرد
مدیركل فرهنگی و اجتماعی استانداری هرمزگان در بررسی عوامل مؤثر بر وقوع جرائم خرد خیابانی و خشونت های روانی و كلامی به مهاجرپذیر بودن شهر اشاره نمود و اضافه كرد: بسیاری جرائم خرد توسط مهاجرین درون استانی یا كسانی كه از استان های هم جوار برای كاریابی به استان می آیند به وقوع می پیوندد.
وی عنوان كرد: بخشی از این مهاجرین تحصیل كرده بوده و این دسته افراد امكان دارد جرائم فردی مرتكب شوند كه صدمه آن متوجه خودشان است، اما بخشی از آن ها كه به مشاغل كاذب جذب می شوند، امكان دارد برای نظام شهری صدمه زا باشند.
اخلاقی پور در انتها خاطرنشان كرد: پدیده خشونت خیابانی مختص یك جغرافیای خاص نیست و كم وبیش در همه فرهنگ ها مشاهده می شود، اما در ارتباط با شهر بندرعباس، آنچه قابل ذكر است اینكه رقابت بر سر منابع بویژه شغل در هرمزگان و بندرعباس زیاد است و از سویی پایین بودن آستانه تحمل مردم و ضعف مهارت های كلامی می تواند از عوامل تشدید پدیده احساس ناامنی در شهر باشد.
گفت و گو از: مهسا احمدی، خبرنگار ایسنا، منطقه هرمزگان
این مطلب فاما کیش را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب