مروری بر زلزله های 4 سال گذشته کشور از کرمانشاه تا هرمزگان
از ۲۱ آبان ماه سال ۱۳۹۶ که زمین با شدتی برابر ۷.۳ ریشتر در زیرپای ساکنان غرب ایران لرزید تا کنون بیشتر از ۵۳ هزار بار دیگر هم نقاط مختلف کشور تحت تأثیر زلزله قرار گرفته، اما تلفات و خسارت هیچ یک قابل مقایسه با آنچه که در سرپل ذهاب، ازگله، قصرشیرین و... رخ داد، نیست. آیا این کاهش آمار شانسی بوده یا اقداماتی صورت گرفته و منجر به کاهش آمارهای فوتی و خسارتها شده است؟
به گزارش فاما کیش به نقل از ایسنا، ۲۱ آبان ماه سال ۱۳۹۶ بود که زلزله ای به وسعت ۷.۳ ریشتر، مناطق مختلفی از غرب کشور را تحت تأثیر خود قرار داد. زلزله ای که کانون آن ازگله و سرپل ذهاب بود و درپی آن دست کم ۶۲۰ نفر جان خویش را از دست داده و خانه ها و منازل شهری و روستایی بسیاری در غرب کشور از بین رفت.
بعد از آن زلزله بیشتر از ۵۳ هزار بار دیگر هم زمین در بخش های مختلفی از ایران لرزید که البته اکثریت این لرزه کمتر از چهار ریشتر قدرت داشتند. اما در این میان زلزله های دیگری هم بوده که آخرین مورد آن زلزله ۶.۳ ریشتری عصر یکشنبه ۲۳ آبان هفته جاری با کانون شهرستان لاف در استان هرمزگان بود که یک کشته بر جای گذاشت.
طی این مدت اما زلزله های دیگری هم در کشورمان رخ داده و خبرساز شده است که اگر بخواهیم چند زلزله نه چندان قوی رخ داده در پایتخت را که به جهت مجاورت با مرکزیت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی کشور سروصدای زیادی به پا کرد را جدا نماییم، باید اظهار داشت که زلزله رخ داده در شهرستان میانه یکی از مهم ترین آنها بوده است.
این زلزله با بزرگی ۵.۹ ریشتر در حوالی ساعت ۲: ۱۷ صبح روز ۱۷ آبان سال ۱۳۹۵ رخ داد و درپی آن پنج تن جان خویش را از دست دادند و برخی از ساختمان ها در روستاها هم تخریب شدند.
در زلزله ۵.۱ ریشتری رخ داده در حوالی دماوند هم که در تاریخ ۱۹ اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۹ رخ داد، گرچه گزارشی از تخریب بناها اعلام نشد، اما دو نفر آن هم در حین فرار جان خویش را از دست دادند.
این اما تنها زلزله ای نبود که تهران تحت تأثیر خود قرارداد و قبل از آن هم در اواخر آذرماه سال ۱۳۹۶ و حدود یک ماه بعد از زلزله سرپل ذهاب، زمین لرزه ای به بزرگی ۵.۲ ریشتر با مرکزیت ملارد، تهران را هم لرزاند که در جریان آن هم یک تن جان خویش را در استان البرز از دست داد.
طی این مدت دو زلزله رخ داده در سی سخت و اندیکا هم مورد توجه قرار گرفته و شدت بیشتری داشت، تا جایی که خیلی از مسؤلان ارشد کشور را به این مناطق کشاند. این زلزله ها هم گرچه خسارات نسبتا بالایی برجای گذاشتند، اما مورد فوتی نداشتند.
بررسی روند زلزله هایی که از زمین لرزه سرپل ذهاب و ازگله به این سو رخ داده، نشان دهنده کاهش چشم گیر میزان تلفات و خسارات است. موضوعی که گرچه میتوان مولفه هایی چون زمان وقوع، عمق زلزله، جنس خاک، جهت لرزش زمین و... را در آن دخیل دانست، اما این سوال هم مطرح می شود که آیا اقدامی در این خصوص انجام شده است؟ مرتضی اکبرپور، معاون پیشین سازمان مدیریت بحران کشور و دستیار رئیس سازمان پدافند غیرعامل به این موارد پاسخ داده است.
اکبرپور در گفتگو با ایسنا درباره این که آیا کاهش تلفات و خسارات ناشی از زلزله طی چهار سال گذشته شانسی و اتفاقی بوده یا برای آن برنامه ریزی صورت گرفته است؟ می گوید: ابتدا باید بگویم که در وقوع خسارات جانی و مالی یک زلزله عوامل موثری دخیل است و اصلا نمی توان ادعا کرد که با اقداماتی که انجام دادیم، دیگر زلزله خسارتی نخواهد داشت. باید رویکرد ما کاهش خسارات زلزله و جلوگیری از آن باشد.
وی ادامه می دهد: موارد مختلف در میزان خسارات یک زلزله و بخصوص خسارات جانی آن موثر است. ساعت وقوع زلزله یکی از مهم ترین آنهاست. اما در مجموع اگر بخواهم این مورد را مورد بررسی قرار دهم باید بگویم که طبیعتا اقداماتی هم انجام شده است.
اکبرپور با اشاره به اینکه باید جرقه اولین تغییرات را بعد از زلزله بم جستجو کرد، می افزاید: زلزله بم دانش ما دربرابر زلزله را افزایش داد، پیش از این زلزله چندان به پیش لرزه ها توجهی نمی شد، اما با بررسی زلزله بم این مهم بیشتر از قبل مورد توجه قرار گرفت و نتیجه آن این شد که بعد از اعلام و رخداد هر زلزله بالای چهار ریشتری در کشور، باید تمامی دستگاههای امدادی به مدت ۲۴ ساعت به حالت آماده باش دربیایند.
معاون سابق سازمان مدیریت بحران کشور با اشاره به اینکه نباید انتظار داشت که نتیجه تغییرات واصلاحات انجام شده را در کوتاه ترین زمان مشاهده نماییم، می گوید: در حوزه ایمنی و مدیریت بحران خیلی از مواردی که امروز نتیجه آنرا مشاهده می نماییم، نتیجه تصمیمات یک تا دو دهه قبل است.
اکبرپور با اشاره به اینکه در مقررات ساخت و سازها هم تغییراتی صورت گرفته است، اظهارمی کند: بعنوان مثال بنیاد مسکن اعلام نموده که سالانه حدود ۲۵۰ هزار واحد مسکونی را نوسازی یا مقاوم سازی کرده است، خب این آمار بالایی است و طبیعی است که هرچه این مقاوم سازی ها بیشتر شود، خسارت زلزله هم کاسته می شود.
وی به زلزله سرپل ذهاب هم اشاره نمود و می گوید: زلزله قابل پیشبینی نیست و همانطور که گفتم امکان دارد همین حالا زلزله ای رخ دهد که خرابی زیادی برجای بگذارد، اما باید به یک نکته توجه کرد که اگر یکسری اقدامات انجام نمی شد، آن وقت نتیجه از این بدتر بود یا بهتر؟ مثلاً در مورد زلزله سرپل ذهاب، همان پیش لرزه ای که رخ داد و همینطور اقداماتی که در مقام سازی و... انجام گرفته بود، منجر گردید تا زلزله ای که می توانست بیشتر از ۱۰۰۰ کشته برجای گذاشته و چندین برابر خسارت داشته باشد، با ۶۲۰ کشته به پایان برسد.
اکبرپور ادامه می دهد: ۶۲۰ کشته آمار بالایی است، اما اگر یکسری اقدامات انجام نشده بود، آن وقت وضعیت بدتر بود. در مورد زلزله های اخیر هم وضعیت به همین شکل است. بطور قطع اقدامات انجام شده در ارتقاء دانش ما نسبت به زلزله، اقدامات انجام شده در ارتقاء ایمنی ساخت و ساز و مقاوم سازی ها در کاهش خسارات موثر بوده است و چه بسا اگر همین اقدامات انجام نشده بود، زلزله های فعلی قربانیان و خسارات مالی بیشتری به دنبال خود داشت.
معاون سابق سازمان مدیریت بحران کشور درباره فرهنگ ایمنی مردم هم تصریح می دهد: اگر بخواهم حقیقت را بگویم همچنان مشکلاتی وجود دارد و تا نقطه مطلوب فاصله داریم. در سالهای اخیر اقدامات خوبی برای آموزش ایمنی به مردم انجام شده، اما این ها کافی نیست و باید همواره در کشوری مانند ایران که دهمین کشور از نظر مخاطرات طبیعی است، آموزش های لازم عرضه شود تا مردم بدانند که در مقابل حوادث مختلف چه اقداماتی باید انجام دهند.
اکبرپور در انتها تاکید می کند: در تمام حوزه ها اقداماتی انجام شده اما باز هم باید صورت گیرد چون که در حوزه ایمنی و مدیریت بحران حتی کشورهایی مانند ژاپن و... هم نمی توانند ادعا کنند که در بهترین وضعیت قرار دارند. ازاین رو باید تمام تلاش ها معطوف به کاهش خسارات و جلوگیری از صدمه ها باشد.
منبع: فاما كیش
این مطلب فاما کیش را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب