ژئو پارک قشم شاهنامه ای در رابطه با زمین
فاما کیش: ژئوپارک ها مناطق جغرافیایی منفرد و یکپارچه ای هستند که چندین پدیده بارز زمین شناسی در محدوده آن قرار گرفته است. ژئوپارک ها با یک مفهوم جامع از حفاظت، آموزش و توسعه پایدار، مدیریت می شوند. این محدوده های حفاظت شده مجموعه ای است که میراث زمین شناسی را در کنار ارزش های فرهنگی، تاریخی و زیست محیطی یک سرزمین معرفی می کند. جزیره قشم، یکی از اولین ژئوپارک های جهانی خاورمیانه است که برای آشنایی بیشتر با شگفتی های آن با «ابراهیم رستم گورانی» مدیر ژئو پارک جهانی یونسکو قشم گفتگو کرده ایم.
از قدمت زمین شناسی جزیره قشم بگویید.
بامداد ساحل نوشت: جالب است بدانید که حرکات تکتونیکی مربوط به کمربند زاگرس و فرایندهای تراکمی، فشاری عامل ایجاد خیلی از چارچوب های امروزی قشم و چین خوردگی ها بوده اند. جزیره قشم بخش جنوبی فلات ایران و جزئی از زاگرس جنوبی است. در چیدمان لایه های رسوبی و سنگی که در طی زمان روی هم قرار گرفتند؛ هر لایه نشان دهنده یک بازه زمانی و یک محیط رسوب گذاری خاص است که این توالی ها و سازندهای زمین شناسی در قشم مربوط به بازه ای بسیار کهن اند و قدمت مواد «زمین شناسی» منطقه، از عهد حاضر تا حدود 500 میلیون سال پیش را در بر می گیرند. بطور مشخص غار نمکدان مربوط به قدیمی ترین سازند {هرمز} است که این سازند حدود 550 میلیون سال پیش تشکیل شده است.
روند ثبت قشم به عنوان ژئوپارک را شرح دهید؟
چندین شاخصه در انتخاب یک منطقه یا محدوده به عنوان ژئوپارک اهمیت دارد نخست پدیده های زمین شناسی منحصربه فرد؛ این خصوصیت برای جامعه زمین شناسی به منظور تفسیر گذشته زمین و تغییرات آن اهمیت بین المللی دارد. یکی از شگفتی های طبیعی و رخدادهای زمین شناسی در جزیره قشم، گنبدهای نمکی نمکدان یا غار نمکی نمکدان است که به عنوان یکی از طولانی ترین غارهای نمکی دنیا شناخته می شود. نمکدان یکی از ژئوسایت های کلیدی و علمی-بین المللی قشم است؛ گنبد نمکی و غار نمکی از نظر علمی و میراث زمین شناسی اهمیت ویژه ای دارند. شاخصه دوم برای انتخاب جزیره به عنوان ژئوپارک، مناظر فرسایشی و ژئومورفولوژی جذاب یا به بیانی عمومی تر چهره خاص طبیعیت حاصل از پدیده های ریخت زمین شناسی است. دره ها و تنگه های فرسایشی مثال های چشم گیر از نیروهای فرسایشی و ایجاد سطح زمین اند که مثال ملموس آن در قشم دره ستاره ها، تنگه چاه کوه، دره تندیس ها و غیره می شود. شاخصه سوم تنوع زیستی و ارزش های طبیعی است و ژئوپارک قشم تنوع زیستی بالایی دارد همچون جنگل های حرا (مانگرو)، سواحل تخم گذاری لاک پشت ها، زیستگاه دلفین ها، پرندگان مهاجر و...، این اکوسیستم ها جزیره را از نظر تنوع گونه ای، ژنتیکی و زیستگاهی خاص می کنند. شاخصه چهارم میراث فرهنگی و تاریخی آن منطقه است. مکانهای تاریخی مانند تمسنتی، کوشه، لافت، طبل، قلعه پرتغالی ها و سازه ها و سنت های محلی که پیوند میان انسان و محیط طبیعی را نشان می دهند؛ قشم از این منظر محدوده ای غنی است. به همین دلیل این ترکیب زمین شناسی قابل ارزش، طبیعت بکر و میراث فرهنگی موجب شد قشم برای حفاظت علمی، آموزشی و توسعهٔ گردشگری به عنوان ژئوپارک انتخاب گردد.
تاریخچهٔ ثبت قشم به عنوان ژئوپارک چه زمانی انجام گرفت؟
ایدهٔ ژئوپارک در سطح بین المللی از ابتدای سال ۲۰۰۰ میلادی رواج یافت و قشم یکی از اولین ژئوپارک های خاورمیانه بود که در اوایل دهه ۱۳۸۰ {حدود 2006 میلادی} محدوده ای حدود ۳۰۰ کیلومتر مربع در غرب جزیره به ثبت در شبکه جهانی (GGN) رسید. محدودهٔ ژئوپارک در اردیبهشت ۱۳۹۶گسترش و به ثبت رسمی یونسکو به عنوان «UNESCO Global Geopark»رسید و کل جزیرهٔ قشم بهمراه جنگل های حرا در شمال و جزیرهٔ هنگام در جنوب به محدودهٔ ژئوپارک افزوده شدند. تاریخ رسمی ثبت در پروندهٔ یونسکو ۲۰۱۷ است. به بیان دقیق تر ژئوپارک حال «تمام جزیرهٔ قشم» را دربرمی گیرد و شامل اکوسیستم های ساحلی، تالابی و جزایر کوچک مجاور می شود. یونسکو وسعت ژئوپارک قشم را 206، 300 هکتار (معادل 2، 063 کیلومتر مربع) ثبت کرده است.
ژئوپارک قشم چند ژئوسایت دارد؟
ژئوسایت ها در خیلی از ژئوپارک های دنیا با «G+» شماره گذاری می شوند که مخفف Geo یا Geosite است. یعنی این نقطه یا مکان یک سایت زمین شناسی است. جزیره قشم 38 ژئو سایت دارد که به ترتیب به شکل زیر شماره گذاری شده است.
G01 - دره ستاره ها
G02 - کورکوراکوه
G03 - بام قشم
G04 - دره تندیس ها
G05 - دره شور
G06 - تنگه چاهکوه
G07 - نمکدان
G08 - تنگه کریان
G09 - موزه ژئوپارک جهانی قشم
G10 - سرنخ
G11 - ساحل کارگه
G12 - دیواره قاضی
G13 - تنگه عالی
G14 - بصیرا
G15 - جزایر ناز
G16 - چاکاویر
G17 - ژئو لینک (Geolink)
G18 - باسعیدو
G19 - خلیج دیرستان
G20 - جنگل حرا
G21 - ساحل تخم گذاری لاک پشت ها
G22 - صخره خرچنگ ها
G23 - شهر لافت
G24 - تالاب پرندگان دوکوهک
G25 - غار خربس
G26 - کوه کالنگی
G27 - جزیرتو
G28 - دوکلان
G29 - پارک موزهٔ گوران
G30 - قلعه پرتغالی ها
G31-G35 - جزیره هنگام
G36 - سهیلی
G37 - زیرانگ
G38 - هلر
منبع: famakish.ir
این مطلب فاما کیش را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب