یك دكتری زلزله شناسی:
جان یك میلیون نفر در زلزله تهران به مخاطره می افتد
فاما كیش: شهر تهران در دامنه جنوبی كوه البرز مركزی و بر روی نهشته های آبرفتی دوران چهارم بناشده است. قسمت جنوبی آن كم وبیش در كناره شمال باختری كویر مركزی ایران قرارگرفته است.
اختلاف ارتفاع ناگهانی و شدید میان شهر تهران (با متوسط ارتفاع حدود۱۳۰۰متر) و استقرار نزدیك ترین قله كوه به آن در یك فاصله كمتر از ۱۰كیلومتر(قله توچال با ارتفاع حدود۳۹۳۰متر) از خصوصیات توپوگرافی این شهر است.علاوه بر وجود راندگی(فعال) شمال تهران و چند گسل جوان و جنبان دیگر در شمال و جنوب شهر، رسوبات آبرفتی دشت تهران و شهر ری دارای شكستگی های كوچك فراوانی است كه امكان دارد به هنگام جنبیدن گسل های بزرگ و زمین لرزه زا دچار لغزش، جنبش و جابه جایی شوند.
به گزارش فاما كیش به نقل از ایسنا، شامگاه یكشنبه ۲۱ آبان ۱۳۹۶ در نزدیكی ازگله، استان كرمانشاه در نزدیكی مرز ایران و عراق در ۳۲ كیلومتری جنوب غربی شهر حلبچه عراق ایران زلزله ای 7.3 ریشتری رخ داد و نه تنها كشورمان بلكه تمام جهان را در حزن و اندوه فروبرد. اگر به تاریخچه زمین لرزه های بزرگ گذشته كه در این سرزمین به وقوع پیوسته است توجه نماییم، درمی یابیم كه باوجود گسل های مهم در سطح تهران بزرگ و بر طبق پژوهش های سال های اخیر وقوع زمین لرزه ای ویرانگر با قدرت بالاتر از ۷ درجه ی ریشتر در تهران بسیار محتمل به نظر می آید. این اتفاق برای پایتخت و شهر مركزی ایران كه بیشترین امكانات اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در آن یك جا جمع شده است فاجعه آمیز خواهد بود و عواقب نگران كننده ای به دنبال خواهد داشت.
باید پیش از وقوع زمین لرزه برای جلوگیری از خطرهای ناشی از آن آماده شد
یك دكتری زلزله شناسی در گفت وگو با ایسنا، اظهار داشت: با عنایت به اینكه در ساخت بیشتر سازه های بزرگ و كوچك تهران ضوابط و معیارهای مهندسی ناظر به مقاومت در مقابل زمین لرزه موردتوجه قرار نگرفته است، رویداد زمین لرزه ای در این شهر كه كلیه امكانات اجتماعی و فرهنگی كشوری در آن یك جا جمع شده فاجعه آمیز خواهد بود و عواقب بسیار نگران كننده ای را خواهد داشت.
دكتر محمد كاویی اضافه كرد: معمولاً در زمان وقوع زلزله در دیگر نقاط كشور كمك های اولیه نیرو و تجهیزات از تهران ارسال میگردد حال باید از خود بپرسیم اگر زمین لرزه ای شدید در تهران روی دهد كمك از چه نقطه ای به تهران خواهد رسید؟
وی درباب تلفات فراوان این بلای طبیعی عنوان كرد: با عنایت به سستی ساختمان ها و آتش سوزی، تلفات زمین لرزه به جهت وجود لوله های گاز به احتمال زیاد از مرز یك میلیون نفر تجاوز خواهدنمود. باید پیش از وقوع زمین لرزه بامطالعه عمیق شهر و مردم را برای جلوگیری از خطرهای ناشی از آن آماده كرد.
كاویی با اشاره به اینكه وقوع زلزله در تهران بزرگ خطری جدی برای تمام تأسیسات مهم حیاتی به شمار می آید، بیان كرد: وارد شدن بلا به بیمارستان ها، مراكز آتش نشانی، مراكز كمك رسانی، مدارس، پادگان ها، ادارات دولتی و دیگر مراكز پرجمعیت بسیار خطرناك می باشد.
وی اضافه كرد: سپس وقوع زلزله در تهران آب و برق شهر قطع شده و به سبب خرابی ساختمان ها خیابان ها و راه ها مسدود شده و بیمارستان ها و مراكز آتش نشانی ویران خواهند شد و روشن نیست چه كمكی و از چه نقطه ای به این شهر بزرگ و مردم آن می تواند، برسد.
این دكتری زلزله شناسی با اشاره به اینكه خطر آتش سوزی در لوله كشی گاز، انبار مواد شیمیایی بعضی از كارخانه ها و پالایشگاه ها و انبارهای بزرگ فرآورده های نفتی در اطراف تهران وجود دارد، عنوان كرد: علاوه بر این موارد، سدهای كرج لتیان و لار در برابر زلزله های بزرگ مقاوم ساخته نشده اند و در صورت رویداد زمین لرزه بزرگ ویران شده و تأمین آب مصرفی تهران مسئله ای جدی خواهد بود.
وی همین طور درباب حركت گسل شمال تهران و رویداد زمین لرزه اظهار داشت: لوله ها و كانال های تأمین كننده آب از سدهای مذكور به شهر تهران بریده شده و درنتیجه آبی برای آشامیدن و آتش نشانی و مصارف دیگر به تهران نخواهد رسید.
این استاد دانشگاه هرمزگان افزود: لغزش و سنگریزش در شمیرانات و دیگر بخش های كوهپایه تهران باز می تواند سبب خرابی ها و كشتار شود.
بایستی در مورد همه موارد بلا پذیری شهر تهران مطالعه و برنامه ریزی شود
كاویی با اشاره به اینكه خطر شكسته شدن دكل های فشارقوی برق در كوهپایه های البرز و در شمال تهران براثر وقوع زلزله وجود دارد، اضافه كرد: بایستی در مورد همه موارد بلا پذیری شهر تهران و نحوه پیشگیری از خطرات و كاهش صدمات مطالعه و برنامه ریزی شود.
وی درباب مقاومت پایین ساختمان های پایین شهر تهران و همین طور محلات قدیمی آن اظهار نمود: اصولاً تهران در تمام نقاط قدیمی تر آن مثل تجریش، قلهك و جنوب شهر دارای ساختمان هایی با طول عمر بیشتر از 30 سال است كه با مصالح نامرغوب و ملات ضعیف یا خشت و گلی تولید شده است، واضح است كه این بناها نمی توانند در برابر زلزله های بزرگ یا حداقل متوسط مقاومت كنند.
این استاد دانشگاه هرمزگان بیان كرد: ساختمان هایی كه هم اكنون به صورت بساز و بفروش در تهران عرضه می شوند با مصالح نامرغوب بوده و كسانی كه خانه جهت زندگی خودشان می سازند، به اندازه كافی از مهندسی زلزله آگاهی نداشته و ناآگاهانه در راه ساختمان سازی برای آینده خود و خانواده شان مشكل می آفریند.
كاویی عنوان كرد: نكته هایی مانند كوچه های تنگ و باریك در محلات قدیمی جنوب تهران كه راه فرار را در زمان وقوع زلزله خواهد بست، تراكم خانه ها و جمعیت، نبودن فضای باز برای چادر زدن و كمك رسانی پس از زلزله، وضعیت آشفته سیم كشی خیابان ها، كوچه ها و ساختمان ها بویژه در مركز و جنوب تهران همچون گرفتاری های دست و پاگیر و تهران است.
این دكتری زلزله شناسی اظهار نمود: این مشكلات بیشترین تلفات را در مناطق جنوبی تهران مثل جوادیه، راه آهن و دیگر مناطق پرازدحام به همراه خواهد داشت.
ساختمان های بلند شهر تهران اغلب بدون رعایت كامل ضوابط مهندسی زلزله تولید شده است
كاویی بیان كرد: ساختمان های بلند شهر تهران اغلب بدون رعایت كامل ضوابط مهندسی زلزله تولید شده و حتی در تعداد طبقات آنها باز هیچ ملاحظه ای رعایت نشده است. در كشورهای لرزه خیز و پیشرفته چون ژاپن ساختن ساختمان های بتن آرمه بیشتر از 14 طبقه مجاز نیست، درصورتی كه در تهران لرزه خیز ساختمان های بلندی حتی تا 30 طبقه باز بناشده است.
این كارشناس درباب وضعیت لوله كشی تهران، بیان كرد: آتش سوزی سپس زلزله به سبب وضعیت نامناسب لوله كشی گاز در این شهر می تواند خطرات بیشتری از خود زلزله ( ویرانی های بناهای نامقاوم) به وجود می آورد. مثلاً در زلزله بزرگ 1906 سانفرانسیسكو آتش 12 كیلومتر را سوزاند درصورتی كه خسارات ناشی از زمین لرزه 20 درصد كل خسارت بود.
كاویی همین طور درباب مسئله غارت و به وجود آمدن ناامنی، اضافه كرد: غارت اموال مردم زلزله زده به وسیله بزهكاران فرصت طلب از مسائل اجتماعی است كه زلزله ها با خود به همراه می آورند. در زمین لرزه ۲۳دسامبر۱۹۷۲مانگوا در نیكاراگوا تا چند روز سپس زلزله دولت قادر به كنترل سارقین نبود.
تهران هیچ گونه آمادگی در برابر یك زمین لرزه بزرگ ندارد
وی عنوان كرد: به نظر می آید شهر تهران هیچ گونه آمادگی در برابر یك زمین لرزه بزرگ ندارد. هماهنگی و همكاری میان سازمان ها و مؤسسات گوناگون كشوری و لشگری مسئول و چاره اندیشی در این زمینه و آماده ساختن شهر و مردم و مؤسسات مختلف در مقابل خطرهای ناشی از زمین لرزه و حراست بیشتر جان و مال مردم از مسئولیت های مقاماتی دولتی است.
كاویی اظهار نمود: محاسبات اسكلت كلیه ساختمان ها و مقاوم كردن آنها در برابر زمین لرزه های بزرگ حداكثر دقت و سخت گیری لازم اعمال شود.
این كارشناس با اشاره به اینكه شهرداری تهران باید مفاد آیین نامه"ضوابط تعیین نیروهای حاصله از زلزله" را موردتوجه قرار دهد، اضافه كرد: این آیین نامه كه به وسیله كمیته زلزله انجمن ایرانی مهندسان محاسب ساختمانی تهیه شده موردتوجه قرار دهد و رعایت آنرا الزامی كند و همین طور نظارت مستمر بر اجرای صحیح آن داشته باشد.
كاویی درانتها بیان كرد: بروسی و برنامه ریزی تقویت ساختمان های ضعیف تهران، در نظر گرفتن فضای سبز باز با اندازه كافی در بخش های گوناگون شهر جهت استفاده در زمان وقوع زلزله، مرمت و مقاوم سازی پل های بزرگ سطح شهر، پاك سازی سریع خیابان ها سپس ویرانی و آماده بودن سرویس های فوریتی، جایگزینی سریع سرویس های مخابراتی، غذایی، ترابری، امدادرسانی برق رسانی فاضلاب، سم پاشی، سوخت رسانی، خارج كردن زباله ها، بررسی وضعیت ساختمان های موجود و تقسیم بندی آنها به امن-نیمه امن و نا امن، انبار كردن لوازم امدادرسانی، مواد غذایی و دیگر ملزومات از اقدامات قبل و پس از وقوع زمین لرزه می باشند و آشنا بودن وزارت بهداشت و درمان، وزارت نیرو، سازمان هواپیمایی كشور با نحوه كمك رسانی خود به مردم و رفع مشكلات و باز انجام پیش بینی های لازم سازمان انرژی اتمی به جلوگیری از وقوع خطرات ناشی از زمین لرزه در راكتورهای خود از مهم ترین اقدامات است.
گفت و گو از: اسما سارنگی، خبرنگار ایسنا، منطقه خلیج فارس
این مطلب فاما کیش را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب