در رساله اولین فارغ التحصیل دكترای علوم باغبانی دانشگاه هرمزگان معرفی شد؛
بهترین پایه برای ژنوتیپ های ارقام مقاوم به بیماری جاروك در باغات لیمو
فاما كیش: در رساله نخستین دانشجوی دكترای علوم باغبانی دانشگاه هرمزگان در رشته علوم باغبانی گرایش فیزیولوژی و اصلاح درختان میوه، بهترین پایه برای ژنوتیپ های ارقام مقاوم به بیماری ˮجاروكˮ در باغات لیمو معرفی گردید.
به گزارش فاما كیش به نقل از ایسنا، حامد حسن زاده خانكهدانی، روز شنبه 28 بهمن ماه از رساله دكترای خود در رشته علوم باغبانی گرایش فیزیولوژی و اصلاح درختان میوه با عنوان «بررسی اثر پایه بر شاخص های رویشی، عناصر معدنی و واكنش به فیتوپلاسمای عامل بیماری جاروك لیموترش در پیوندك ژنوتیپ های مختلف پرشین لایم» كه در سالن اجتماعات دانشكده كشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان برگزار شد، دفاع كرد.
وی در این جلسه محور اصلی مبحث این رساله را معرفی بهترین پایه برای ژنوتیپ های مختلف پرشین لایم نام برد و اضافه كرد: پس از حدود 4 سال تحقیق میدانی و مزرعه ای، پایه «ولكامرلمون» بعنوان پایه برتر معرفی گردید.
این دانشجوی دانشكده كشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان با اشاره به اینكه شیوع بیماری جاروك لیموترش در جنوب ایران، منجر به تكاپوی محققان در استفاده از طریق كارهای مختلف جهت پیشگیری و مدیریت این بیماری شد، خاطرنشان كرد: اقداماتی نظیر مبارزه با ناقل با استفاده از حشره كش ها در زمان و غلظت مناسب، حذف جاروك ها در درختان آلوده، حذف درختان بسیار آلوده و غیراقتصادی، حذف علف های هرز و اعمال مدیریت در باغ مانند تغذیه صحیح و به موقع و آبیاری مناسب با آب باكیفیت و هم امحاء كامل باغ های آلوده فاقد پتانسیل تولید، ازجمله راه كارهای مهم در مقابله با این بیماری است. در این بین، استفاده از ارقام تجاری مقاوم یا متحمل به بیماری جاروك نظیر پرشین لایم از دیگر برنامه های راهبردی جهت كنترل این بیماری است.
وی ادامه داد: با عنایت به وقوف باغداران منطقه به مقاوم بودن پرشین لایم به این بیماری و در نتیجه افزایش تمایل به توسعه سطح زیر كشت آن، تقاضای باغداران به این رقم مركبات افزایش یافته است و بر مبنای افزایش تقاضا، گرایش نهالستان ها به تولید نهال پرشین لایم رو به فزونی رفت، اما دو محدودیت اساسی در این راه وجود داشت، یكی عدم معرفی پایه مناسب برای این رقم و دیگری محدودیت پیوندكِ بااصالت و مرغوب جهت تكثیر پیوندی.
این دانشجوی دانشكده كشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان تصریح كرد: با عنایت به سابقه تاریخی استفاده از پایه های بكرایی و مكزیكن لایم در جنوب ایران بخصوص در مناطق عمده تولید نهال مركبات در جنوب نظیر داراب و جهرم و با عنایت به این مورد كه مناطق ذكرشده منبع اصلی تأمین نهال مركبات برای استان هرمزگان بوده و هستند، عمده پرشین لایم های تولیدی روی این دو پایه به منطقه وارد و در مناطقی نظیر رودان كشت شد.
حسن زاده خانكهدانی بیان كرد: متأسفانه حساسیت پایه های بكرایی و مكزیكن لایم به بیماری جاروك تا جایی پیش رفت كه در پاجوش های (نرك های) درختان پیوندی پرشین لایم روی این دو پایه، كه به علت مدیریت ضعیف در باغ رشد كرده بودند، هم علائم بیماری جاروك مشاهده شد اما علائم در پیوندك (پرشین لایم) با گذشت چندین سال مشاهده نشد.
وی افزود: باآنكه پرشین لایم به بیماری جاروك مقاوم است، ولی درصورتی كه روی پایه های حساس مانند مكزیكن لایم و بكرایی پیوند شود، امكان آلودگی پایه وجود دارد كه آلودگی پایه به نوبه خود می تواند سبب از بین رفتن ریشه ها و نهایتاً ضعف و از بین رفتن درخت پرشین لایم شود.
این دانشجوی دانشكده كشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان با تاكید بر اینكه استفاده از پایه های مقاوم و غیر حساس به بیماری جاروك برای پرشین لایم، یكی از مواردی است كه نیازمند انجام پژوهش بود، ابراز كرد: از طرفی با عنایت به تفاوت در میزان رشد رویشی و غلظت عناصر معدنی در پایه های مختلف مركبات، ارزیابی پایه های مستعد از این جنبه از اهمیت زیادی برخوردار است، بنابراین جهت حل مشكل معرفی پایه مناسب، بررسی اثر متقابل پایه و پیوندك در دستور كار این پژوهش قرار گرفت.
حسن زاده خانكهدانی دومین محدودیت تولید نهال پرشین لایم را دسترسی محدود به منابع اصیل پیوندك خواند و اظهار نمود: متأسفانه با سوءاستفاده از غفلت و ناآگاهی تعدادی از باغداران، برخی تولیدكنندگان نهال، اقدام به پیوند ارقامی مشابه پرشین لایم روی پایه های مكزیكن لایم و بكرایی كرده و این نهال های تولیدی را به نام پرشین لایم در منطقه توزیع می كردند؛ همینطور به صورت ناآگاهانه و غیرعمدی، برخی تولیدكنندگان نهال و باغداران از واژه جعلی لیمو مصری به جای پرشین لایم استفاده می كردند، به صورتی كه در مناطق عمده ای از استان هرمزگان، رقم پرشین لایم با نام لیمو مصری شناخته می گردد.
وی ادامه داد: لیمو مصری (Egyptian lime) در اصل یك دانهال منتج شده از مكزیكن لایم است كه در بعضی منابع این واژه (Egyptian lime) همراه با نام علمی Citrus aurantifolia Swingle كه در واقع متعلق به مكزیكن لایم است، آورده شده است.
این دانشجوی دانشكده كشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان با اشاره به اینكه بر مبنای مطالعات صورت گرفته در این رساله، لیموی مصری در ایران وجود نداشته و ژنوتیپی از لیموترش كه در منطقه جهرم فارس به این نام شناخته می شود، درواقع یك ژنوتیپ حاصل از دانهال های جنسی مكزیكن لایم است و اطلاق نام لیمو مصری به این ژنوتیپ لیموترش اشتباه است، اضافه كرد: تعیین اصالت درختان مادری پرشین لایم جهت تأمین پیوندك لازم و هم تعیین سطوح پلوییدی ژنوتیپ های منسوب به پرشین لایم (با توجه به تفاوت سطح پلوییدی پرشین لایم نسبت به بقیه ارقام مركبات) و همینطور بررسی تنوع ژنتیكی بین این ژنوتیپ ها، از دیگر محورهای این رساله بود.
حسن زاده خانكهدانی افزود: با عنایت به اهمیت مكزیكن لایم (لیموترش) در اقتصاد و هم سبد غذایی، سفارش می گردد كشت آن در مناطق با آلودگی كم یا بدون آلودگی به جاروك همچنان ادامه یابد و با اعمال مدیریت صحیح در باغ، از مبتلا شدن به بیماری جاروك ممانعت به عمل آید.
وی در انتها تصریح كرد: در مناطق بسیار آلوده به بیماری جاروك، كشت پرشین لایم روی پایه ولكامرلمون سفارش می شود، اما برای استفاده حداكثری از پتانسیل این گونه مركبات باید از توری سایبان و محلول پاشی با كائولین (5 درصد) جهت كاهش صدمات ناشی از آفتاب شدید و هم محلول پاشی با محلول های قارچ كش در سه نوبت (اواسط بهمن ماه، اواخر اردیبهشت ماه و اواسط مرداد) استفاده گردد.
این مطلب فاما کیش را پسندیدید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب